Mục tiêu của đợt kiến tập Công tác xã hội là giúp sinh viên có cái nhìn tổng quan về nghề Công tác xã hội qua tiếp cận môi trường làm việc thực tế. Đợt kiến tập giúp sinh viên có cơ hội quan sát, thu thập thông tin, thực hiện một số kỹ năng cơ bản trong công tác xã hội nhằm hiểu rõ hơn về các chính sách xã hội, các giá trị, chức năng, nhiệm vụ và yêu cầu đối với nghề Công tác xã hội, vai trò của nhân viên Công tác xã hội… Kiến tập cũng giúp sinh viên củng cố, hệ thống hóa các kiến thức cơ sở và phát triển các kỹ năng cơ bản của nhân viên Công tác xã hội chuyên nghiệp làm cơ sở cho việc học tập các học phần tiếp theo của chương trình đào tạo.
Đợt kiến tập Công tác xã hội của Khóa 1 được tổ chức thành 4 đoàn, mỗi đoàn gồm có 2 giảng viên và 32 sinh viên khoa Công tác xã hội. Tại cơ sở kiến tập, các đoàn giảng viên và sinh viên của Học viện được đón tiếp trang trọng, nhiệt tình và nồng hậu, thể hiện tinh thần trách nhiệm và tình cảm của lãnh đạo, cán bộ, nhân viên các Trung tâm đối với giảng viên và sinh viên của Học viện Phụ nữ Việt Nam.
Ông Hoàng Anh Đức – Giám đốc Trung tâm Bảo trợ xã hội 3 và cán bộ tiếp đón đoàn sinh viên kiến tập
Ngay buổi đầu tiên của đợt kiến tập, sinh viên được nghe báo cáo của cơ sở về cơ cấu bộ máy tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, việc thực hiện chính sách xã hội và tình hình hoạt động của các Trung tâm. Tất cả sinh viên tham gia kiến tập đều lắng nghe, ghi chép, so sánh đối chiếu và đặt các câu hỏi, trao đổi để tìm hiểu rõ hơn về các hoạt động liên quan đến an sinh xã hội, công tác xã hội đang được thực hiện tại cơ sở. Đây là cơ hội để sinh viên thâm nhập thực tế, nghiên cứu thực tiễn, tìm hiểu, phát hiện những khó khăn, bất cập trong việc thực thi các chính sách an sinh xã hội, các hoạt động công tác xã hội tại các Trung tâm.
Sinh viên trao đổi để tìm hiểu về chế độ, chính sách đang được thực hiện
đối với các đối tượng tại Trung tâm Chữa bệnh Giáo dục Lao động xã hội số 2
Sau khi nghe báo cáo và trao đổi, thảo luận tại hội trường, tùy thuộc vào đặc thù của mỗi Trung tâm, sinh viên được đi tham quan, tìm hiểu các mô hình hoạt động của các cơ sở như: phòng ở của đối tượng, phòng trị liệu/phục hồi chức năng, cơ sở dạy nghề, chăm sóc trẻ em, quy trình tiếp nhận thân chủ, các mẫu hồ sơ, sổ sách tiếp nhận và quản lý đối tượng… Đây là lần đầu tiên sinh viên được đi thực tế nên phần lớn các em đều bộc lộ cảm xúc hồi hộp, mong chờ xen lẫn lo lắng. Khi được trực tiếp quan sát, chứng kiến đa dạng đối tượng, cuộc sống của các đối tượng, các mô hình hoạt động tại cơ sở, đa số sinh viên đã xúc động, cảm thông, chia sẻ với những mảnh đời bất hạnh. Đây chính là yếu tố làm bồi đắp thêm trái tim nhân ái, là nguồn động lực hun đúc bản lĩnh, trách nhiệm và lòng nhiệt huyết với nghề. Rất nhiều sinh viên đã bày tỏ nguyện vọng được làm tình nguyện viên tại các Trung tâm vào các dịp hè.
Thăm nhà ở và sinh hoạt của trẻ em nhiễm HIV/AIDS
Không chỉ tham quan, tìm hiểu các mô hình, ở đợt kiến tập này, sinh viên còn được quan sát cách thức tổ chức hoạt động nhóm tại các Trung tâm do các kiểm huấn viên dày dặn kinh nghiệm thực hiện. Từ cách thức tổ chức hoạt động nhóm, sinh viên có được kiến thức và kỹ năng ban đầu về công tác xã hội nhóm. Ngoài ra, các kiểm huấn viên còn giới thiệu, trao đổi, chia sẻ, truyền đạt kinh nghiệm trong làm việc cá nhân với đối tượng. Có thể nói, hoạt động này thu hút sự quan tâm chú ý đặc biệt của sinh viên. Hàng trăm câu hỏi, tình huống khó được đặt ra đối với kiểm huấn viên, sinh viên Học viện luôn thể hiện tinh thần ham học hỏi và cầu thị. Bầu không khí trao đổi thẳng thắn, cởi mở, chân thành, nhiệt tình bao trùm lấy những con người nhiệt huyết – cả nhân viên xã hội tại cơ sở và những nhân viên xã hội tương lai. Với mỗi đối tượng khác nhau, lại có những câu trả lời, những tình huống xử lý đầy thú vị được đưa ra từ những kiểm huấn viên. Kết thúc trao đổi, kiểm huấn viên thực hiện các kỹ năng điều hành và tổ chức hoạt động nhóm để sinh viên quan sát, học tập. Có thể nói, đây là những kỹ năng, kinh nghiệm hết sức quý báu đối với mỗi nhân viên xã hội khi vào nghề. Sinh viên lần lượt đi từ ngạc nhiên này đến thú vị khác, sau đợt kiến tập, không ít sinh viên đã không ngần ngại bày tỏ rằng quyết định lựa chọn nghề nghiệp của mình là hoàn toàn đúng đắn.
Quan sát kiểm huấn viên hướng dẫn thực hiện kỹ năng điều hành
và tổ chức hoạt động nhóm đối với nữ học viên cai nghiện ma túy
Quan sát kiểm huấn viên thực hành kỹ năng sinh hoạt nhóm
đối với người cao tuổi tại Trung tâm Bảo trợ xã hội 3
Để vận dụng kiến thức và một số kỹ năng đã được học như: quan sát, ghi chép, đặt câu hỏi, lắng nghe, thấu cảm…, sau khi quan sát, mỗi sinh viên lựa chọn một đối tượng để thực hành các kỹ năng nhằm thu thập thông tin, tìm hiểu hoàn cảnh, những khó khăn mà thân chủ đang đối mặt, mong muốn, nguyện vọng, nhu cầu của thân chủ. Với hoạt động này, sinh viên tập những bước đi đầu tiên trong tiếp cận đối tượng, làm tiền đề cho việc học tập môn học Công tác xã hội cá nhân.
Một số hình ảnh tiếp cận thân chủ của sinh viên
Sau 3 ngày nghiên cứu, học tập tại cơ sở, đợt kiến tập của sinh viên ngành Công tác xã hội Khóa 1 đã kết thúc một cách tốt đẹp. Có thể nói, đợt kiến tập đã đạt được mục tiêu đề ra đối với sinh viên về kiến thức, kỹ năng và thái độ. Trong quá trình kiến tập, sinh viên thực hiện tốt quy chế thực hành, thực tập nghề nghiệp, các quy định của cơ sở kiến tập;tuân thủ sự hướng dẫn của cán bộ hướng dẫn kiến tập và kiểm huấn viên; tham gia nhiệt tình các hoạt động tại cơ sở kiến tập dưới sự hướng dẫn và giám sát của cán bộ hướng dẫn kiến tập và kiểm huấn viên, được Ban lãnh đạo cũng như cán bộ, nhân viên của sơ sở kiến tập khen ngợi, đánh giá cao. Đợt kiến tập kết thúc vào ngày 14/8/2015, các đoàn giảng viên và sinh viên từ các cơ sở đã trở về Học viện trong niềm vui hân hoan vì những kết quả đã gặt hái được. Kết quả nghiên cứu của đợt kiến tập sẽ là hành trang để sinh viên tự tin hơn khi bước vào học kỳ tiếp theo với các môn học: Công tác xã hội cá nhân, Công tác xã hội nhóm và Phát triển cộng đồng.
Ban Giám đốc và cán bộ Trung tâm Chữa bệnh Giáo dục Lao động xã hội số 2
chụp ảnh lưu niệm và chia tay đoàn trước khi rời Trung tâm